Üçüncü ya da dördüncü katta oturuyorsunuz diye pencereyi açık bırakabileceğinizi düşünmeyin. Unutmayın: Söz konusu olan bir kedidir.
ZEKA
Evcil bir kedi ne kadar zekidir? Bu, yanıtlanması zor bir sorudur, çünkü zekâyı tarif etmek pek kolay değildir. Zekâyı tanımlamak için hangi kriter kullanılmalıdır? örneğin, eğitilebilirlik bir zekâ ölçütü olarak kullanılacak olursa, köpekleri kedilerden daha zeki saymak gerekecektir.
Köpek, eğer eğitmeni onunla iyi iletişim kurarsa, her türlü davranışı kolaylıkla öğrenir. Bazı köpekler düzinelerce davranışı ve çeşitli numaralan bilir; benim Shepherd/Rottweiller kırması “Louie” adındaki köpeğim, komut verildiğinde 20 ayn numaradan herhangi birini yapabiliyor ve yaklaşık ıoo kelimelik bir kelime hâzinesine sahip.
(Bir Terrier kırması olan “Johny” adındaki 3 yaşındaki diğer köpeğim ise kendi başına kıçını kaldıramayacak kadar sersem.) Peki, eğitilebilirlik bir zekâ işareti midir? Ya da köpeğin doğuştan bir sürüye ait olma arzusunun ve lidere yaranma duygusunun bir göstergesi midir? Golden Retriever, Avustralya çoban köpeğine kıyasla daha iyi eğitilebilir, ama onun kadar zeki değildir. “
Retriever”lar insanlara daha yakın olduklan için kolay öğrenir, Avustralya çoban köpekleri ise koyun gütmek için eğitilir ve yüz yüze geldikleri sorunlan kendi başlanna çözmek zorundadırlar. Eğitilebilirlik ya da öğrenme isteği bir hayvanın ne kadar zeki olduğunun yegâne delili değildir.
Kedi sürü hayvanı değildir ve lider tanımaz; bu nedenle, kolay eğitilemez. Belirli tip bir öğrenme, bu “yalnız” yaşayan hayvanın zihniyetinde önem taşımaz.
Problem çözebilme zekâ için daha iyi bir göstergedir ve kediler problem çözme konusunda yeterince başanlıdır. Sadece düz yerlerde dolaşmayıp tepelere de çıktıklan için, uzamsal problemleri köpeklerden daha iyi anlarlar. (Köpekler buzdolabının tepesine kediler kadar kolay sıçrayamaz!) Kedi, labirent deneylerinde de çok başarılıdır ve öğrendiklerini çok uzun süre akılda tutabilir.
Kedi, kendisine vuran birisine bir daha asla güvenmez, incitici anılan belleğinde adeta sonsuza kadar saklar. Belki de, bellek bir başka zekâ ölçütüdür.
Uyum ve farklı ortamlarda yetişebilme yeteneğinin de bir tür zekâ göstergesi olduğuna inanıyorum. Eğer bu doğruysa, evcil kediler başı dik dolaşabilir. Dünyanın neredeyse her yerinde yaşayabilen kedi, yalnızca iklim değişikliklerine tahammül etmekle kalmaz, göz açıp kapayıncaya kadar evcillikten vahşi şartlara geçiş yapabilir.
Kedilerin çoğu, uzun yıllardan beri evcil olmalanna rağmen, hiç kaybetmedikleri avcılık yetenekleri sayesinde, insanlann yardımı olmaksızın hayatta kalabilir. Terk edilmiş yalnız köpekler bu yeteneği gösteremez.
